วันที่ 28 ธันวาคม 2565 เครือข่ายกระเหรี่ยงเพื่อวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม และเครือข่ายชนเผ่าพื้นเมืองกว่า 50 คน ได้เดินทางเข้ายื่นหนังสื่อถึงผู้อำนวยการวิทยาลัยโปลิเทคนิคลานนาเชียงใหม่
สืบเนื่องจากการที่นักศึกษาสาขาวิชาการท่องเที่ยวและโรงแรม วิทยาลัยโปลิเทคนิคลานนาเชียงใหม่ ได้มีการจัดกิจกรรรมเดินขบวนภายในกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยวภายใต้แนวคิดการต่อต้านยาเสพติด โดยนำเสนอภายใต้ชื่อว่า Karen ตามรูปภาพและข้อความที่ปรากฎบนเพจการท่องเที่ยว&การโรงแรม วิทยาลัยโปลิเทคนิคลานาเชียงใหม่
“เพราะเราคือ การท่องเที่ยวการโรงแรมที่ 1 ในใจคุณ เป็นแชมป์อาจจะอยู่ไม่นาน แต่ถ้าเป็นตำนานจะคงอยู่ตลอดไป….. Concept ขบวนสีชมพูปีนี้ในชื่อว่า Karen ที่ 1 ขบวนพาเหรด ปี พ.ศ. 2565 ภายใต้แนวคิดต่อต้านยาเสพติด “Karen” หรือ “ปกาเกอะญอ” ซึ่งแปลว่า “คน” เป็นคนชนเผ่าที่มีจำนวนมากที่สุดในประเทศไทย และมีความเชื่อในเรื่องพิธีกรรม แต่เดิมชาวกะเหรี่ยงนับถือผีมีการบวงสรวงและเซ่นสังเวยอย่างเคร่งครัด การทำกิจกรรมต่างๆ จะต้องมีการเซ่นเจ้าที่เจ้าทาง และบอกกล่าวบรรพชน ให้อุดหนุนค้ำจุน ช่วยให้กิจการงานนั้นๆ เจริญก้าวหน้า ทำเกษตรได้ผลดี ให้อยู่เย็นเป็นสุข ปกป้องคุ้มครองดูแล และยังเป็นการขอขมาอีกด้วย และทางเพจปรากฏข้อความขอขอบพระคุณหน่วยงานเอกชนซึ่งดำเนินกิจกรรมด้านการท่องเที่ยวที่ให้การสนับสนุนแนวคิดอีกกว่า 10 กลุ่มด้วยกัน”
หลังจากมีการเผยแพร่ภาพกิจกรรมดังกล่าวออกมาผ่านสื่อโซเชียล (เฟสบุ๊ก) ทำให้สมาชิกปกาเกอะในประเทศไทยจำนวนมากรู้สึกไม่สบายใจกับหลายภาพที่ถูกนำเสนอในขบวนพาเหรด เกิดการวิพากวิจารณ์ถึงความไม่เหมาะสม และมีข้อความที่อาจถูกสื่อสารออกมาในความหมายเชิงลบได้ เช่น ภาพผู้หญิงถือปืน ภาพผู้ชายถือมีดเชือดคอไก่ ภาพผู้หญิงเดินถือบ้องกัญชา ภาพผู้ชายเดินถือมวนยาสูบ เป็นต้น ซึ่งภาพเหล่านี้อาจนำไปสู่การตอกย้ำมายาคติที่มีต่อกลุ่มชาติพันธุ์ อย่างน้อยใน 3 ประเด็น 1) สื่อถึงวิถีวัฒนธรรมชาติพันธุ์ที่มีความป่าเถื่อนรุนแรง 2) สื่อถึงวิถีวัฒนธรรมชาติพันธุ์เกี่ยวข้องพัวพันกับสิ่งเสพติด และ 3) สื่อถึงกลุ่มชาติพันธุ์เป็นพวกซ่องสุมอาวุธเป็นภัยต่อความมั่นคงของชาติ ซึ่งทั้ง 3 ประเด็นนี้เป็นเรื่องเปราะบาง ที่กลุ่มชาติพันธุ์ถูกตีตราตลอด 5 ทศวรรษที่ผ่านมา และในยุคปัจจุบันเครือข่ายชนเผ่าพื้นเมืองแห่งประเทศไทย ได้มีการพยามสื่อสาร สร้างความเข้าใจนำเสนอวิถีวัฒนธรรมอย่างสร้างสรรค์เพื่อลบภาพมายาคติต่อกลุ่มชนเผ่าพื้นเมืองมาอย่างต่อเนื่อง
ดังนั้นเพื่อความสบายใจต่อสมาชิกชุมชนกระเหรี่ยงและเครือข่ายชนเผ่าพื้นเมืองในประเทศไทย เพื่อความเข้าใจที่ชัดเจนต่อสาธารณชน เครือข่ายกะเหรี่ยงเพื่อวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม และเครือข่ายชนเผ่าพื้นเมืองแห่งประเทศไทย ขอเรียกร้องให้วิทยาลัยโปลิเทคนิคลานนาเชียงใหม่ ดำเนินการดังต่อไปนี้
1 ขอให้ผู้บริหารวิทยาลัยโปลิเทคนิคลานนาเชียงใหม่ และผู้ที่เกี่ยวข้อง ชี้แจงวัตถุประสงค์เจตนาที่แท้จริงของการนำเสนอภาพลักษณ์ กลุ่มชาติพันธุ์ปกาเกอะญอในครั้งนี้ผ่านสื่อต่างๆ เพื่อความเข้าใจที่ถูกต้องต่อสาธารณะ
2. ขอให้ผู้บริหารวิทยาลัยโปลิเทคนิคลานนาเชียงใหม่ และผู้ที่เกี่ยวข้อง ลบภาพที่ไม่เหมาะสมอันก่อให้เกิดความไม่สบายใจ
3. ในการจัดกิจกรรมหรือการพัฒนาที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตชาติพันธุ์ชนเผ่าพื้นเมือง ขอให้มีการศึกษาข้อมูลและปรึกษากับเครือข่ายชนเผ่าต่างๆ โดยมีเครือข่ายชนเผ่าพื้นเมืองแห่งประเทศไทยเป็นแกนประสาน ซึ่งยินดีและพร้อมให้ความร่วมมือ
รายงานโดย สุรชาติ สมณา นักสื่อสารชนเผ่าพื้นเมือง