“โลกยังมีอะไรให้เรียนรู้อีกมากจากภูมิปัญญา ความเข้าใจ และแนวทางของชนพื้นเมือง”

อันโตนิโอ กูเตอร์เรส เลขาธิการสหประชาชาติ กล่าวในพิธีเปิดฟอรั่มถาวรว่าด้วยประเด็นชนพื้นเมือง เมื่อวันที่ 21 เมษายน 2568

เมื่อวันที่ 21 เมษายน  ถึง 2 พฤษภาคม 2568 ได้มีการจัดประชุมการฟอรั่มถาวรว่าด้วยประเด็นชนพื้นเมืองครั้งที่ 24 ที่สำนักงานใหญ่สหประชาชาติในนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา โดยมีผู้นำชนพื้นเมือง, รัฐภาคี, เจ้าหน้าที่สหประชาชาติ,  และกลุ่มภาคประชาสังคม ร่วมหารือในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับปฏิญญาสหประชาชาติว่าด้วยสิทธิของชนพื้นเมือง (United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples – UNDRIP) ที่ได้รับการรับรองโดยสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติในปี พ.ศ. 2550 (ค.ศ. 2007) โดยการประชุมครั้งนี้จะมีการหารือกัน เพื่อผลักดันให้ปฏิญญาดังกล่าวเกิดขึ้นจริง

โดยในพิธีเปิดของการประชุมดังกล่าว สหประชาชาติได้ออกรายงานข่าวในชื่อเรื่อง ‘ความท้าทายที่ชนพื้นเมืองเผชิญ คือการดูหมิ่นศักดิ์ศรีและความยุติธรรม’  โดยอลูกิ โคเทียร์ก (Aluki Kotierk) ประธานของฟอรัมถาวรแห่งสหประชาชาติว่าด้วยประเด็นชนพื้นเมือง (UNPFII) ระบุว่า ชนพื้นเมืองจำนวนมากยังคงถูกกันออกจากกระบวนการตัดสินใจที่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อสิทธิในที่ดิน,  วัฒนธรรม และอนาคตในการกำหนดทิศทางชุมชนของพวกเขา

โดยในปีนี้การทำงานของสหประชาชาติจะมุ่งเน้นไปที่การนำปฏิญญาสหประชาชาติว่าด้วยสิทธิของชนพื้นเมืองไปปฏิบัติ และการรับมือกับความท้าทายที่เกี่ยวข้อง โดยเน้นย้ำถึงความจำเป็นที่ชนพื้นเมืองจะต้องรวมอยู่ในกระบวนการกำกับดูแลของรัฐ

ซึ่งปฏิญญาสหประชาชาติว่าด้วยสิทธิของชนพื้นเมือง (United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples – UNDRIP) คือเอกสารที่ได้รับการรับรองโดยสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติในปี พ.ศ. 2550 (ค.ศ. 2007) เพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิของชนพื้นเมืองทั่วโลก

​ประเทศไทยได้ลงคะแนนเสียงเห็นชอบต่อ “ปฏิญญาสหประชาชาติว่าด้วยสิทธิของชนพื้นเมือง” (UNDRIP) เมื่อวันที่ 13 กันยายน พ.ศ. 2550 โดยเป็นหนึ่งใน 143 ประเทศที่สนับสนุนการรับรองปฏิญญานี้ในการประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติ

ซึ่งงานประชุมครั้งนี้ได้ให้ความสำคัญกับผลกระทบจากการดำเนินการของรัฐภาคี ที่มีต่อที่ดินของชนพื้นเมือง ขณะที่การตัดสินใจของรัฐที่มองข้ามกลุ่มชนพื้นเมือง มักส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตและความมั่นคงทางอาหารของพวกเขา

ในการกล่าวสุนทรพจน์เปิดการประชุมเมื่อวันที่ 21 เมษายนที่ผ่านมา อันโตนิโอ กูเตอร์เรส เลขาธิการสหประชาชาติ เรียกร้องให้รัฐบาลและสถาบันต่างๆ ยอมรับและดำเนินการตามสิทธิพึงมีพึงได้ของกลุ่มชนเผ่าพื้นเมือง 

“ความยากลำบากที่ชนพื้นเมืองทั่วโลกเผชิญ คือการถูกดูหมิ่นศักดิ์ศรีและความยุติธรรม” อันโตนิโอกล่าว “และเป็นเรื่องที่สร้างความเศร้าใจให้กับข้าพเจ้าเป็นอย่างยิ่ง”

“โดยเฉพาะกลุ่มผู้หญิงชนพื้นเมืองต้องเผชิญกับอุปสรรคเฉพาะ เช่น การมีส่วนร่วมทางการเมือง โอกาสทางเศรษฐกิจ และบริการที่จำเป็นต่าง ๆ” อันโตนิโอกล่าวเสริม

โดยในรายงานของสหประชาชาติระบุเสริมว่า ผู้หญิงชนพื้นเมืองมีบทบาทในการเป็นผู้นำทางวัฒนธรรมและตัวแทนแห่งการเปลี่ยนแปลง แต่ในหลายประเทศทั่วโลก พวกเธอกลับตกอยู่ในการเลือกปฏิบัติทางเพศ, ความรุนแรงจากระบบชายเป็นใหญ่ และการถูกกีดกันทางสังคม

บทความชิ้นนี้แปลมาจาก; https://news.un.org/en/story/2025/04/1162601